Kod celny towaru – czym jest, do czego służy i jak go ustalić?

Kod celny, zwany również kodem taryfy celnej, to kod numeryczny przygotowany na potrzeby handlu międzynarodowego, który służy do określenia klasyfikacji towarów w celu ustalenia odpowiednich opłat celnych i podatków przywozowych. Kody celne są niezbędne dla celów handlowych, ponieważ umożliwiają jednoznaczne określenie rodzaju i charakterystyki towarów oraz umożliwia monitorowanie przepływu towarów między krajami.

Jak kody celne wpływają na handel międzynarodowy?

Kod taryfy celnej, co to? Kody celne są niezwykle ważnym elementem handlu międzynarodowego. To na ich podstawie można ustalić stawki celne adekwatne dla danego rodzaju towaru. Zamówienia wwożone lub wywożone z danego kraju muszą zostać opłacone z uwzględnieniem danego kodu. Dlatego dla wielu osób tak istotną kwestią jest to, jak sprawdzić kod celny towaru, ponieważ na tej podstawie muszą zostać uiszczone płatności celne. Właściwe oznaczenie towaru ma również duży wpływ na pracę służby celnej. Kod celny towaru umożliwia monitorowanie i identyfikacje towarów, które mogą być objęte ograniczeniami lub zakazami. Kody celne są wykorzystywane również przez rządy i organizacje międzynarodowe do tworzenia statystyk. Dzięki temu wiele Państw może podejmować kluczowe decyzje polityczne, a dużym organizacjom łatwiej jest śledzić trendy handlowe. Kod celny towaru jest także istotny dla firmy transportowej. Dzięki jego znajomości firma może efektywniej zarządzać swoim łańcuchem dostaw. Nieprawidłowo naliczony kod celny może skutkować zbyt wysoką lub zbyt niską stawką podatku VAT, co generuje ryzyko korekt i kar.

System oznaczania i kodowania towarów – konstrukcja kodu celnego

Kody celne są stosowane na całym świecie i są zharmonizowane zgodnie z międzynarodowymi normami określonymi przez Światową Organizację Celną (WCO). Kody celne w Polsce składają się z sześciu cyfr, a ich struktura oparta jest na Zharmonizowanym Systemie Oznaczania i Kodowania Towarów, w skrócie Systemie Zharmonizowanym (ang. Harmonized System — HS). W ramach systemu HS towary są klasyfikowane na podstawie ich rodzaju, przeznaczenia i materiału, z którego są wykonane. Kod celny składa się z 6 cyfr, ale w niektórych przypadkach może być rozszerzony o 2 dodatkowe cyfry, co pozwala na bardziej szczegółowe określenie towaru.

Przykład kodu celnego: 8517 62 00

• 85 – Sekcja i dział: Sprzęt elektryczny i elektroniczny
• 17 – Pozycja (HS 4-cyfrowy): Aparaty telefoniczne, w tym smartfony i urządzenia do transmisji głosu, danych lub obrazu
• 62 – Podpozycja danej kategorii produktów: Urządzenia do transmisji danych: modemy, routery, stacje bazowe
• 00 – Dalsze uszczegółowienie w systemie CN: oznaczenie najniższego poziomu klasyfikacji w danej grupie

Ten kod celny odnosi się do kategorii towarów, które są odbiornikami radiowymi lub telewizyjnymi, wykorzystywanymi do odbioru sygnału telewizyjnego. Pierwsze dwie cyfry 85 oznaczają sekcję „Maszyny, urządzenia i części do nich”, kolejne dwie cyfry 17 oznaczają podsekcję „Maszyny i urządzenia elektrotechniczne”, a cyfra 7 wskazuje na grupę „Odbiorniki radiowe i telewizyjne, ich części i akcesoria”. Ostatnie dwie cyfry 62 odnoszą się do podgrupy „Odbiorniki telewizyjne, wyposażone w wyświetlacz”, a dodatkowa cyfra 00 to pozycja szczegółowa.

Przykład kodu celnego: 6203 42 00

• 62 – Sekcja i dział: Odzież i dodatki odzieżowe
• 03 – Pozycja (HS 4-cyfrowy): marynarki, kurtki, spodnie, garnitury
• 42 – Podpozycja danej kategorii produktów: Spodnie, ogrodniczki, szorty i spodenki męskie – z bawełny
• 00 – Dalsze uszczegółowienie w systemie CN: Brak dodatkowego podziału

Ten kod celny odnosi się do kategorii towarów, które są męskimi koszulami z krótkim rękawem. Pierwsze dwie cyfry 62 oznaczają sekcję „Odzież i dodatki odzieżowe”, kolejne dwie cyfry 03 oznaczają podsekcję „Koszule i bluzki”, a cyfra 4 wskazuje na grupę „Koszule z krótkim rękawem”. Ostatnie dwie cyfry 42 odnoszą się do podgrupy „Męskie”, a dodatkowa cyfra 00 to pozycja szczegółowa.

Kod celny wyszukiwarka – gdzie można sprawdzić kod celny?

Jeżeli zastanawiasz się, jak sprawdzić kody celne towaru, to poniżej znajdziesz kilka sprawdzonych źródeł, z których możesz korzystać w razie potrzeby:

• Wyszukiwarka TARIC (UE): W Unii Europejskiej, system TARIC (Integrated Tariff of the European Union) – znajdziesz tutaj szczegółowe informacje na temat kodów celnych i konkretnych stawek dla określonych towarów,
• Wyszukiwarka Harmonized Tariff Schedule (USA) – tu znajdziesz kody celne wykorzystywane w Stanach Zjednoczonych,
• Wyszukiwarka Isztar – jest to polska wyszukiwarka, na której sprawdzisz interesujący Cię kod taryfy celnej.

Kody celne w podanych wyszukiwarkach pozwolą na odnalezienie odpowiedniej taryfy celnej. Dzięki temu będziesz mógł łatwo określić koszty związane zarówno z transportem dużych zamówień, jak i pojedynczych paczek, kupowanych przykładowo w Wielkiej Brytanii. Kody taryfy celnej ułatwiają pracę służbom i przyspieszają kwestie związane z kontrolą na granicach. Jeśli chcesz sprawdzić kod celny danego produktu, skorzystaj ze źródeł podanych w tym podpunkcie.

System ISZTAR 

System ISZTAR to informacyjny system, który umożliwia m.in. elektroniczne składanie deklaracji celnych, sprawdzanie statusu zgłoszeń, uzyskiwanie informacji na temat taryf celnych, a także generowanie różnego rodzaju raportów i statystyk. System ISZTAR jest dostępny dla zarejestrowanych użytkowników, w tym m.in. dla przedsiębiorców, pośredników w handlu zagranicznym, przedstawicieli administracji celnej, a także dla innych podmiotów zainteresowanych wymianą towarową z krajami spoza Unii Europejskiej. ISZTAR umożliwia skrócenie czasu potrzebnego na przeprowadzenie procedur celnych oraz zwiększenie bezpieczeństwa obrotu towarowego. Jednocześnie ułatwia pracę przedsiębiorcom oraz zwiększa przejrzystość i efektywność działań administracji celnej. Polski system to nie jedyna droga weryfikacji kodów celnych. Można także skorzystać z elektronicznych baz danych, takich jak np. TARIC (Integrated Tariff of the European Union), które zawierają zintegrowaną taryfę Unii Europejskiej oraz dodatkowe informacje dotyczące obrotu towarami wewnątrz UE.

Warto zaznaczyć, że istnieją także inne kody celne stosowane w Polsce, takie jak kody CN (Combined Nomenclature) czy KN (Krajowa Nomenklatura). CN to taryfa celna stosowana w Unii Europejskiej, która łączy system HS z dodatkowymi klasyfikacjami potrzebnymi do celów statystycznych.

Przeczytaj więcej → Czym jest i jak działa system ISZTAR i TARIC?

Mimo że kody celne są oparte na systemie HS, to jednak poszczególne kraje mogą mieć własne wersje Taryf Celnych, w których stosują nieznaczne zmiany w klasyfikacji towarów, np. dodają własne pozycje szczegółowe lub wprowadzają odmienne stawki celne. Dlatego też, w przypadku wymiany towarowej z innymi krajami, konieczne jest zapoznanie się z ich własnymi kodami celnymi oraz przepisami dotyczącymi wymiany towarowej. Planujesz wysyłać towar poza Europę? Potrzebujesz dodatkowego przygotowania. 

Kody celne w Stanach Zjednoczonych 

W Stanach Zjednoczonych kody celne są określane jako Harmonized Tariff Schedule (HTS) i są one oparte na Międzynarodowym Systemie Harmonizowanym (HS). HTS zawiera ponad 17 000 pozycji towarowych, które są klasyfikowane w 99 rozdziałach według rodzaju towaru. Kody celne w HTS składają się z 10 cyfr, z których każda cyfra odnosi się do określonej cechy towaru, takiej jak rodzaj, materiał, funkcja, pochodzenie, sposób produkcji itp. Pierwsze sześć cyfr kodu HTS odpowiada klasyfikacji HS, natomiast cztery ostatnie cyfry są wykorzystywane przez rząd Stanów Zjednoczonych do określenia dodatkowych stawek celnych i przepisów dotyczących importu i eksportu. Kody celne w HTS są publikowane przez United States International Trade Commission, są także dostępne w formie elektronicznej na stronie internetowej urzędu. 

Chińskie kody celne

Chińskie kody celne funkcjonują w oparciu o Zharmonizowany System Oznaczania i Kodowania Towarów (HS), który został wprowadzony w Chinach w 1992 roku. W praktyce Chińska Administracja Celna stosuje rozszerzoną wersję tego systemu, znaną jako „HS Code of China”, zawierającą dziesięciocyfrowe klasyfikacje. W przypadku importu do Chin niezwykle ważne jest, aby kod celny był zgodny z lokalnymi wymogami, ponieważ wpływa to na wysokość cła, zastosowanie ograniczeń handlowych, a nawet na czas odprawy celnej. Błędnie przypisany kod może skutkować opóźnieniami lub dodatkowymi formalnościami ze strony chińskiego urzędu celnego.

Kody towarowe państw w dokumentach celnych – przykłady

W dokumentach celnych każdy kraj oznacza się specjalnym kodem dwuliterowym (ISO) lub cyfrowym (WCO). To na ich podstawie ustala się m.in. pochodzenie towaru i stosuje odpowiednie stawki celne. Poniżej znajdziesz listę najczęściej używanych kodów krajów w międzynarodowej wymianie handlowej.

Kody urzędów celnych w Polsce

Kody urzędów celnych w Polsce są niezbędne przy każdej odprawie towaru – niezależnie od tego, czy chodzi o import, eksport, czy tranzyt. To właśnie one pozwalają przypisać zgłoszenie celne do właściwej placówki Krajowej Administracji Skarbowej. Każdy urząd ma swój unikalny, sześcioznakowy kod, który należy wpisać w dokumentacji. Przykładowo: 120010 to Mazowiecki Urząd Celno-Skarbowy w Warszawie, a 061000 odpowiada za odprawy realizowane przez Dolnośląski UCS we Wrocławiu.

Pełną listę kodów znajdziesz w słownikach na platformie PUESC

Jak czytać kody celne?

Skoro ustaliliśmy już, jak sprawdzić kod celny towaru, warto zwrócić uwagę także na to, jak czytać kody celne. Pierwszym krokiem do zrozumienia ciągu znaków jest poznanie struktury kodu. Jeśli chodzi o kody scalone (HS), to składają się z 6 cyfr. Kody CN dla UE zawierają 8 cyfr. Warto zaznaczyć, że ostatnie dwie cyfry w kodzie charakterystycznym dla strukturyzacji unijnej pomagają w dalszych podziałach stosowanych w kwestiach istotnych dla krajów członkowskich. Mówiąc w skrócie: kody celne HS i CN pokrywają się ze sobą. Różnica pojawia się jedynie w przypadku ostatnich dwóch znaków w kodzie CN. Kody towarów dotyczą jednak tych samych produktów.

Kody taryfy celnej możemy podzielić na mniejsze elementy. Pierwsze dwie cyfry kodu oznaczają szerszą kategorię towarów o podobnej specyfice. Przykładowo kod HS zaczynający się od cyfr 03 odnosi się do „ryb i skorupiaków, mięczaków i innych wodnych bezkręgowców”. Kolejne dwie cyfry dotyczą bardziej szczegółowej klasyfikacji. Przykładowo kod celny towaru zaczynający się od liczb 0303 dotyczy „ryb mrożonych (z wyjątkiem filetów z ryb i innego mięsa z ryb pozycji 0304)”. Ostatnie dwie cyfry kodu odnoszą się do konkretnego produktu. Przykładowo kod 0303.21 oznacza „łososia atlantyckiego i łososia dunajskiego (Salmo salar, Salmo trutta) mrożonych”. Kody towarowe pozwalają na wygodne sprawdzenie stawek opłat celnych, a także bardziej efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw. Dzięki nim kontrole graniczne mogą być przeprowadzane szybciej i skuteczniej. Wyszukiwarka kodów celnych, taka jak Isztar, pozwala szybko odnaleźć kod towaru i na jego podstawie ustalić wysokość niezbędnych opłat.

Czy kody celne produktów i stawki celne ulegają zmianom?

Tak, zarówno kody celne, jak i stawki celne mogą ulegać zmianom – i dzieje się to regularnie. Międzynarodowy system HS jest aktualizowany co 5 lat przez Światową Organizację Celną (WCO), a Unia Europejska co roku publikuje zmiany w nomenklaturze scalonej (CN), które mogą wpływać na klasyfikację towarów. Z kolei stawki celne zmieniają się w zależności od umów handlowych, decyzji Komisji Europejskiej oraz sytuacji gospodarczej czy geopolitycznej. Dlatego tak ważne jest, aby na bieżąco weryfikować obowiązujące kody i taryfy przed każdą odprawą celną. Nawet drobna zmiana w klasyfikacji może mieć realny wpływ na koszty importu lub eksportu.

Sprawdź poglądowy cennik usług celnych i przeczytaj o dodatkowych restrykcjach → Usługi celne

Korzystaj z wiedzy specjalistów

W celu dokładnego określenia kodu celnego dla konkretnego produktu warto skonsultować się z urzędem celno-skarbowym lub innym specjalistą z dziedziny ceł i podatków. Potrzebujesz wsparcia? Nic dziwnego, usługi celne obejmują szereg działań związanych z odprawą celno-skarbową towarów importowanych lub eksportowanych. Zapraszamy do kontaktu ze specjalistami GlobKurier.pl, którzy mają odpowiednie uprawnienia i doświadczenie w obsłudze celnej. Chcesz uniknąć problemów? Skorzystaj z naszej wiedzy!

Kody celne produktów – podsumowanie

• Co to jest kod celny towaru? To numer identyfikujący produkt w systemie zintegrowanej taryfy celnej, oparty na szczegółowym opisie towaru.
• Dlaczego kod celny jest istotny przy kontroli celnej? Bo wpływa na stawkę cła i VAT, czas odprawy oraz możliwość wystąpienia dodatkowych obostrzeń.
• Jak ustalić właściwy kod celny? Poprzez wyszukiwarki TARIC lub ISZTAR, analizując przeznaczenie i właściwości towaru – szczególnie ważne na terenie Unii Europejskiej.
• Czy kody celne i stawki się zmieniają? Tak. System zintegrowanej taryfy celnej jest aktualizowany, a np. niektóre produkty rolne mogą podlegać zmianom stawek i regulacji.
• Gdzie sprawdzić kod celny? W systemach ISZTAR (PL), TARIC (UE) lub HTS (USA) – z podglądem stawek i wymagań dla różnych krajów.