Metoda FIFO, FEFO, LIFO – co to jest i jakie ma znaczenie w logistyce magazynowej?
W świecie logistyki i zarządzania magazynem istnieje wiele różnych zasad i strategii, które mają na celu ograniczenie strat finansowych i pomagają w efektywnym zarządzaniu dostawami i zapasami. Dwoma kluczowymi zasadami są FIFO (First In, First Out) i FEFO (First Expired, First Out). Ale co dokładnie oznaczają te skróty? Zapraszamy do dalszej lektury!
Spis treści
FIFO (First In, First Out) – na czym polega metoda FIFO
Czym jest zasada FIFO? FIFO to zasada stosowana w zarządzaniu zapasami (przepływem towarów), ma kluczowe znaczenie zwłaszcza w kontekście produktów trwałych, takich jak żywność lub materiały eksploatacyjne. Zasada ta mówi o tym, że produkty dostarczone jako pierwsze powinny być również sprzedawane jako pierwsze. Innymi słowy, towary, które znajdują się na magazynie od najdłuższego czasu, powinny być używane lub sprzedawane przed tymi, które zostały dostarczone później. Pomaga to zapobiec przestarzałym zapasom i marnowaniu produktów. Co ciekawe, zasada FIFO jest stosunkowo stara i używana od setek lat, zwłaszcza w branżach związanych z żywnością. Miała ona duże znaczenie nawet w starożytnym Egipcie i Rzymie, gdzie zachowywano rejestry dostaw żywności, aby uniknąć marnotrawstwa. W branży spożywczej zasada FIFO jest powszechnie stosowana w celu minimalizacji przeterminowywania się żywności. Według danych z United States Department of Agriculture (USDA), w Stanach Zjednoczonych rocznie marnuje się około 30-40% wszystkich dostępnych produktów spożywczych. Zasada FIFO pomaga ograniczyć te olbrzymie straty.
| Wdrożenie metody FIFO: W dużym magazynie spożywczym zastosowanie metody FIFO pozwoliło obniżyć straty związane z przeterminowanym towarem o prawie 30%. Jak to możliwe? Wystarczyło odwrócić kierunek układania palet. Dzięki temu produkty, które trafiły na magazyn jako pierwsze, wreszcie przestały „gnić” w kącie – czasem wystarczy zmienić kolejność, by zmienić wszystko. |
Nie tylko branża spożywcza
Zasada FIFO ma również zastosowanie poza sferą żywności, na przykład, w magazynowaniu energii. Baterie i akumulatory mogą być używane w oparciu o zasadę FIFO, aby zapewnić, że te, które są dostępne od najdłuższego czasu, są zużywane jako pierwsze, aby zachować ich sprawność. W rachunkowości stosowanie FIFO może wpływać na wartość zapasów i wyniki finansowe przedsiębiorstwa. Firmy transportowe i logistyczne muszą skoordynować dostawy wielu różnych produktów do różnych miejsc docelowych. Zasada FIFO pomaga w określeniu kolejności dostaw, aby najpierw dostarczyć te produkty, które są na magazynie od najdłuższego czasu. Dzięki temu minimalizuje się gromadzenie się starych zapasów i zapewnia terminową dostawę nowych produktów.
FEFO (First Expired, First Out) – na czym polega metoda FEFO
Czym jest zasada FEFO? FEFO to bardziej zaawansowana wersja zasady FIFO, często stosowana w przypadku produktów o najkrótszym terminie przydatności, takich jak leki czy produkty farmaceutyczne. Zasada ta kładzie nacisk na to, aby najpierw zużywać produkty, które zbliżają się do daty wygaśnięcia. Dzięki temu minimalizuje się ryzyko utraty wartości produktów i zachowuje ich skuteczność. Zasada FEFO jest powszechnie stosowana w branży farmaceutycznej, gdzie terminowa konsumpcja leków jest niezwykle istotna. Stosowanie tej zasady pomaga zapewnić, że pacjenci otrzymują leki o pełnej skuteczności, a także pomaga w uniknięciu stosowania przestarzałych leków.
| Wykorzystanie metody FEFO: Po wdrożeniu metody FEFO do systemów składowania, w jednej z dużych sieci sklepów spożywczych, marnowanie produktów z krótkim terminem przydatności spadło aż o 38% w ciągu zaledwie trzech miesięcy! Dzięki prostej zasadzie: „pierwsze wychodzi to, co najkrócej ważne”, jogurty, sałatki czy świeże soki trafiają do klientów zanim stracą świeżość — a nie do kosza. |
Porównanie FIFO i FEFO
Główną różnicą między zasadą FIFO a zasadą FEFO jest kolejność, w jakiej produkty są używane lub sprzedawane w magazynie, lub procesie dystrybucji. FIFO koncentruje się na ogólnej kolejności dostaw, podczas gdy FEFO kładzie nacisk na terminową konsumpcję produktów o ograniczonym okresie ważności. Oba podejścia mają swoje zastosowanie w różnych branżach i sytuacjach, w zależności od rodzaju produktów i celów zarządzania zapasami.
FIFO vs FEFO
| Kryterium | Metoda FIFO | Metoda FEFO |
| Opis | Pierwszy dostarczony produkt jest używany lub sprzedawany jako pierwszy. | Pierwsze produkty zbliżające się do daty wygaśnięcia są używane lub sprzedawane jako pierwsze. |
| Zastosowanie | Najczęściej stosowane w przypadku produktów, których data ważności lub jakość może się zmieniać z biegiem czasu. | Stosowane w przypadku produktów o ograniczonym okresie ważności, gdzie terminowa konsumpcja jest istotna. |
| Minimalizacja marnotrawstwa | Pomaga minimalizować straty związane z przestarzałymi produktami. | Minimalizuje ryzyko utraty wartości produktów i zachowuje ich skuteczność. |
| Koszty magazynowania | Może prowadzić do wyższych kosztów magazynowania z powodu konieczności przechowywania starszych produktów. | Może prowadzić do niższych kosztów magazynowania, ponieważ starsze produkty są używane jako pierwsze. |
| Przykłady branż | Spożywcza, elektronika, ogólna dystrybucja. | Farmaceutyczna, medyczna, żywność o ograniczonym okresie ważności. |
| Konsekwencje zdrowotne | Mniejsze znaczenie w przypadku towarów niepodlegających rozkładowi. | Istotne dla produktów farmaceutycznych i medycznych, gdzie niewłaściwe zarządzanie może mieć poważne skutki zdrowotne. |
Zasada FIFO i FEFO – zastosowanie
Ostateczny wybór między zasadą FIFO a FEFO zależy od rodzaju produktów, branży, kosztów magazynowania oraz strategii firmy. Obie te zasady mają szerokie zastosowanie w różnych branżach, ale szczególnie są istotne w logistyce i zarządzaniu magazynem. Dzięki zastosowaniu zasady FIFO można uniknąć marnowania produktów i utraty wartości zapasów, co ma znaczenie zarówno dla przedsiębiorców, jak i konsumentów. W przypadku zasady FEFO, dbanie o terminową konsumpcję produktów, które zbliżają się do daty ważności, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności. To szczególnie istotne w branżach, w których niewłaściwe zarządzanie produktami może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Oczywiście wykorzystanie danej metody, uzależnione jest często od odpowiedniej infrastruktury magazynowej, którą trzeba dostosować do odpowiedniego zarządzania zapasami.
FIFO, FEFO… oraz metoda LIFO (Last In, First Out) – co to jest?
FIFO i FEFO są jednymi z najczęściej stosowanych metod w logistyce, ale to nie jedyne strategie zarządzania zapasami. To przeciwieństwo zasady FIFO. Oznacza to, że ostatnio dostarczone produkty są używane lub sprzedawane jako pierwsze. LIFO jest często stosowane w przypadku magazynowania produktów, których wartość zmniejsza się w miarę upływu czasu, na przykład w przypadku produktów, których cena obniża się z biegiem czasu. LIFO może prowadzić do sytuacji, w której starsze produkty pozostają na magazynie, co zwiększa ryzyko posiadania przestarzałych zapasów. To szczególnie problematyczne w przypadku produktów o krótkim okresie ważności. LIFO może zniechęcać do utrzymania ścisłej kontroli jakości produktów, ponieważ nowe produkty mogą być wydawane jako pierwsze, co w praktyce może skutkować niższą jakością produktów na magazynie. LIFO może prowadzić do kontrowersji rachunkowych i jest bardziej skomplikowane w obszarze rachunkowości niż FIFO. W wielu krajach i jurysdykcjach rachunkowych istnieją ścisłe regulacje dotyczące zastosowania LIFO, co może utrudniać jego stosowanie.
| LIFO w praktyce: W jednym z centrów logistycznych branży budowlanej zastosowanie metody LIFO przyspieszyło kompletację zamówień aż o 27%. Jak to działa? Produkty takie jak worki cementu czy płyty gipsowe, które nie mają krótkiego terminu ważności, są składowane warstwowo — co oznacza, że najnowsze dostawy trafiają na wierzch i jako pierwsze są wydawane. |
LIFO vs FIFO
| Kryterium | Metoda FIFO | Metoda LIFO |
| Opis | Pierwszy dostarczony produkt jest używany lub sprzedawany jako pierwszy. | Ostatni dostarczony produkt jest używany lub sprzedawany jako pierwszy. |
| Zastosowanie | Najczęściej stosowane w przypadku produktów, których data ważności lub jakość może się zmieniać z biegiem czasu. | Stosowane w sytuacjach, gdzie koszty magazynowania są niższe niż koszty utraty wartości produktów. |
| Minimalizacja marnotrawstwa | Pomaga minimalizować straty związane z przestarzałymi produktami. | Może prowadzić do przestarzałych produktów w magazynie, co zwiększa ryzyko marnotrawstwa. |
| Koszty magazynowania | Może prowadzić do wyższych kosztów magazynowania z powodu konieczności przechowywania starszych produktów. | Może prowadzić do niższych kosztów magazynowania, ponieważ nowe produkty są używane jako pierwsze. |
| Popularność | Powszechnie stosowane w branżach takich jak żywność i farmaceutyki. | Mniej popularne, ale stosowane w niektórych branżach, takich jak przemysł ciężki. |
Istnieje wiele innych zasad i strategii zarządzania zapasami do optymalizacji procesów, które mogą być stosowane w zależności od specyfiki danego przedsiębiorstwa i jego potrzeb. Przykłady takich zasad to omawiane w tym tekście FIFO, LIFO, FEFO, ale a rynku funkcjonują też strategie: JIT, EOQ, ABC Analysis czy Safety Stock. Każda z tych zasad ma swoje zalety i ograniczenia, dlatego ważne jest, aby dostosować je do konkretnej sytuacji i celów firmy. Podsumowując, zasady FIFO i FEFO są ważnymi narzędziami w zarządzaniu dostawami i zapasami, które pomagają optymalizować procesy magazynowe i minimalizować straty. Ich zastosowanie może przynieść korzyści zarówno firmom, jak i klientom.
Prowadzisz firmę? Wysyłaj paczki z GlobKurier.pl
GlobKurier działa jako strategiczny partner dla firm e-commerce, pomagając im efektywnie zarządzać dostawami, obniżać koszty logistyczne i poprawiać jakość obsługi klienta. Dzięki specjalistycznemu doświadczeniu i dostępowi do różnych przewoźników, eksperci GlobKurier mogą dostosować rozwiązania logistyczne i koncepcje przepływu towarów do indywidualnych potrzeb każdej firmy.
- Co to jest FIFO? Metoda „pierwsze weszło, pierwsze wyszło” – produkty wydawane są w kolejności przyjęcia.
- Co to jest FEFO? Metoda „pierwszy traci ważność, pierwszy wychodzi” – priorytet mają towary z najkrótszą datą ważności.
- Co to jest LIFO? „Ostatnie weszło, pierwsze wyszło” – najnowsze produkty wydawane w pierwszej kolejności.
- Czym się różnią FIFO i FEFO? FIFO patrzy na datę dostawy, FEFO – na datę przydatności.
Szukaj artykułu
Najpopularniejsze tematy
