Przesyłka paletowa – podstawowe zasady skutecznej wysyłki

Palety stanowią alternatywną formę opakowania towaru, niezbędną w przypadku transportu towarów niestandardowych lub grup produktów. Dzięki zastosowaniu palet magazynowanie i transport są dużo prostsze, bardziej bezpieczne, a co za tym idzie pozwala to na obniżenie kosztów. Warto jednak zapoznać się ze standardami prawidłowego użytkowania oraz regulacjami prawnymi, jakimi obwarowane są palety, zwłaszcza drewniane.

Najlepsza paleta –  certyfikowana i właściwie przechowywana

Ze względu na niski koszt produkcji i dostępność materiału, najpowszechniej stosowane są palety drewniane o ustandaryzowanych wymiarach – w Polsce popularne są „europalety” o wymiarach 1200 x 800 mm. Występują jednak także inne rodzaje palet takie jak na przykład niestandardowe bądź przemysłowe.

Produkcja i dystrybucja palet podlega restrykcyjnym regulacjom. Podstawową europejską regulacją prawną precyzującą zagadnienia związane z produkcją i użytkowaniem palet drewnianych jest Norma EN 13698. Mimo to szacuje się, że blisko 20 % palet znajdujących się w użytku nie pochodzi z legalnych źródeł dystrybucji. Cytując za Dziennikiem Ustaw nr 136 z 2007 r., poz. 958 (z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy „Prawo własności przemysłowej”: Kto, w celu wprowadzenia do obrotu, oznacza towary podrobionym znakiem towarowym, zarejestrowanym znakiem towarowym, którego nie ma prawa używać lub dokonuje obrotu towarami oznaczonymi takimi znakami, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Odpowiedzialność taką ponoszą nie tylko producenci, ale również firmy transportowe, operatorzy logistyczni oraz eksporter.

Koszt zakupu europalety wynosi około 20 – 30 zł. Przed zakupem warto upewnić się, że produkt pochodzi od certyfikowanego producenta (aktualna baza firm dostępna na stronie internetowej Polskiego Komitetu Narodowo EPAL – www.epal.org.pl). W przypadku uszkodzenia palety może być ona naprawiona jedynie w certyfikowanych punktach i opatrzona charakterystycznym gwoździem z symbolem EPAL. Inne naprawy uznaje się za dyskwalifikujące paletę jako EURO. Wszelkie zmiany barwy drewna wynikające z naturalnych procesów starzenia się materiału (szarzenie, sinizna), pęknięcia (pod warunkiem, że element palety nadal jest zwarty) i niewielkie oflisy na brzegach palety (o szerokości nie przekraczającej 15 mm) nie wykluczają palet z użytku.

Prawidłowe pakowanie i znajomość przepisów kluczem skutecznej wysyłki

Po stronie wysyłającego leży odpowiedzialność za dobór prawidłowej palety oraz właściwe zapakowanie i zabezpieczenie towaru. Przedmioty, które umieszczane są na palecie powinny znajdować się w pozycji zapewniającej optymalną stabilność oraz nie wystawać poza krawędzie palety. Całość należy dokładnie zabezpieczyć folią rozciągliwą lub termokurczliwą. Nie powinno się owijać folią palet, których wilgotność przekracza 22%, gdyż może to spowodować zawilgocenie towaru, rozwój pleśni i zniszczenie przesyłki. Dodatkowo warto zabezpieczyć ładunek przed przemieszczaniem się przy pomocy pasów mocujących lub odciągników.

Podstawowym zabiegiem, któremu poddawane  są palety z surowego drewna jest obróbka termiczna według międzynarodowego standardu ISPM15 (International Standards For Phytosanitary Measures No. 15 ). Symbol kłosa, IPPC oraz numer producenta na palecie oznaczają, że została ona poddana procesowi fumigacji w  temperaturze do 56°C, przez minimum 30 minut i stanowi produkt bezpieczny. Przepisy dotyczące importu elementów z surowego drewna mogą różnic się w poszczególnych krajach, w zależności od przyjętych regulacji w obszarze ochrony roślin i produktów roślinnych przed wpływem organizmów szkodliwych, które mogą rozprzestrzeniać się  w drewnie surowym. Wymiana handlowa pomiędzy państwami wchodzącymi w skład Unii Europejskiej stanowi wyjątek – nie ma wymogu przedstawiania świadectw fitosanitarnych. Natomiast szczególnie restrykcyjne regulacje obowiązują na terenie Australii, USA i Kanady. Z pełną listą państw i obowiązujących regulacji można zapoznać się między innymi na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W przypadku niedostosowania się obowiązujących regulacji, palety wraz z towarem mogą zostać nieprzyjęte do przewozu, zatrzymane w kraju docelowym, a następnie zwrócone nadawcy na jego koszt.

Alternatywę do powyższych rozwiązań stanowią palety plastikowe charakteryzujące się większą trwałością (w zależności od intensywności użytkowania mogą wytrzymać 10-15 lat), odpornością na promienie UV oraz stałą wagą. Co istotne, ułatwiają procedury transportowe ze względu na brak potrzeby poddawania ich procesowi fumigacji. Jedynie w przypadku transportu produktów spożywczych muszą posiadać atest PZH. Chociaż obecnie, skala na jaką są używane jest nieporównywalnie mniejsza w stosunku do palet drewnianych.