Opłata THC (Terminal Handling Charges) w transporcie morskim
Opłaty THC to coraz ważniejszy element kosztów transportu morskiego kontenerów. W tym artykule postaramy się wyjaśnić, czym są opłaty THC, jak są naliczane i jak wpływają na łańcuch dostaw. Omówimy również globalne trendy w zakresie opłat THC oraz przedstawimy kilka wskazówek, jak zoptymalizować te koszty.

Spis treści
Opłata THC – czym jest opłata portowa?
Skrót THC oznacza Terminal Handling Charges, czyli opłaty za obsługę terminala portowego. Obejmują one szereg operacji logistycznych związanych z przeładunkiem towarów, takich jak:
- załadunek i rozładunek,
- przemieszczanie kontenerów,
- usługi dodatkowe (opłaty za czynności takie jak magazynowanie czy manipulacja kontenerami).
Opłaty THC są naliczane zarówno przy imporcie, jak i eksporcie towarów. Ich wysokość może się różnić w zależności od portu, operatora terminala oraz specyfiki przewożonego ładunku.
Elementy składowe opłaty THC
Aby właściwie ocenić wysokość opłaty THC, trzeba wiedzieć, jakie działania wchodzą w obsługę terminalu i co jest związane z przeładunkiem kontenera:
| Składnik opłaty THC | Opis | Orientacyjny udział w koszcie (%) |
|---|---|---|
| Przeładunek statkowy | Operacje dźwigami portowymi: podniesienie kontenera ze statku i ustawienie go na placu terminala lub odwrotnie. | 40–50% |
| Transport wewnętrzny w terminalu | Przemieszczanie kontenerów pomiędzy placem składowym, magazynem, bramą wyjazdową lub innymi strefami terminala. | 10–15% |
| Magazynowanie tymczasowe | Opłata za przechowanie kontenera na placu terminala przed dalszym transportem (zwykle 1–3 dni wliczone w THC, kolejne dni płatne osobno). | 10–20% |
| Obsługa kontenerów chłodniczych (reefers) | Podłączenie do zasilania, monitorowanie temperatury, obsługa alarmów i kontrola parametrów. | 5–10% |
| Kontrola celna / fitosanitarna | Koszty związane z otwarciem kontenera, rewizją, skanowaniem, sprawdzeniem dokumentów, pobieraniem próbek. | 5–8% |
| Ważenie kontenera (VGM) | Usługa ważenia kontenera zgodnie z wymogami Konwencji SOLAS. | 2–5% |
| Ochrona i bezpieczeństwo | Monitoring, ochrona fizyczna terminala, zabezpieczenie kontenerów przed kradzieżą i dostępem osób nieuprawnionych. | 3–5% |
Incoterms THC
Opłata THC odnosi się do kosztów związanych z obsługą kontenerów na terminalach portowych i jest jedną z wielu opłat, które mogą wystąpić w ramach transakcji handlowej. Jakie konkretnie koszty są pokrywane i kto za nie płaci, zależy od wybranej reguły Incoterms*. I tak w przypadku reguły FOB (Free On Board), sprzedający pokrywa koszty i ryzyko do momentu załadowania towaru na statek, co zazwyczaj obejmuje opłaty THC w porcie załadunku, natomiast przy regule CIF (Cost, Insurance, and Freight), sprzedający pokrywa koszty transportu morskiego, ubezpieczenia i frachtu do portu docelowego, ale opłaty THC w porcie docelowym zazwyczaj ponosi kupujący.
| Czym jest Incoterms? Reguły Incoterms, czyli Międzynarodowe Reguły Handlowe, to zbiór 11 reguł opracowanych przez Międzynarodową Izbę Handlową (ICC). Określają one obowiązki i odpowiedzialność kupującego i sprzedającego. |
Opłata THC w imporcie i eksporcie w zależności od Incoterms
| Reguła Incoterms | Strona transakcji, która ponosi koszt THC | Port załadunku (eksport) | Port rozładunku (import) | Uwagi praktyczne |
|---|---|---|---|---|
| FOB (Free On Board) | Eksporter (sprzedający) płaci w porcie załadunku, importer (kupujący) w porcie rozładunku | Eksporter | Importer | Typowe w handlu dalekomorskim; koszt THC często wliczany w cenę towaru przez eksportera. |
| CIF (Cost, Insurance & Freight) | Eksporter płaci w porcie załadunku, importer w porcie rozładunku | Eksporter | Importer | THC w porcie docelowym zwykle opłaca odbiorca; częsty punkt sporny w negocjacjach. |
| DAP (Delivered At Place) | Eksporter pokrywa koszty THC w obu portach | Eksporter | Eksporter | Kupujący nie ponosi kosztów THC; stawka uwzględniona w cenie końcowej. |
| EXW (Ex Works) | Importer płaci THC w obu portach | Importer | Importer | Eksporter nie uczestniczy w organizacji transportu; pełna odpowiedzialność kupującego. |
| FCA (Free Carrier) | Eksporter płaci THC w porcie załadunku, importer w porcie rozładunku | Eksporter | Importer | Zbliżone do FOB, ale możliwe zastosowanie dla transportu multimodalnego. |
| DDP (Delivered Duty Paid) | Eksporter płaci THC w obu portach | Eksporter | Eksporter | Całkowicie „door-to-door” po stronie sprzedającego; kupujący otrzymuje towar bez dodatkowych opłat portowych. |
THC w portach: Chiny liderem cen, Polska w europejskiej normie. Gdzie płaci się najwięcej za transport kontenerów?
- Globalny rynek opłat THC wart był w 2022 roku około 50 miliardów USD i prognozuje się, że do 2027 roku wzrośnie do 70 miliardów USD (www.mordorintelligence.com).
- Opłaty THC stanowią średnio 10% całkowitych kosztów transportu morskiego kontenerów (www.sae.org).
- Według danych z raportu Drewry Shipping Consultants, średnie opłaty THC w głównych portach na świecie mogą wynosić od 100 do 300 USD za kontener 20-stopowy, w zależności od lokalizacji i operatora terminalu.
- W Polsce, opłaty THC w portach takich jak Gdańsk czy Gdynia oscylują wokół 150-250 USD za kontener 20-stopowy, co jest zgodne ze średnią europejską
- W Azji opłaty THC są zazwyczaj wyższe niż w Europie i Ameryce Północnej (www.sae.org). W badaniu opublikowanym przez Global Port Tracker, opłaty THC w chińskich portach, takich jak Szanghaj, są znacznie wyższe i mogą sięgać 400-500 USD za kontener, co jest efektem wysokiego poziomu automatyzacji i rozbudowanej infrastruktury
THC (Terminal Handling Charges) – zastosowanie

Opłata THC znana również jako opłata portowa/terminalowa ma szerokie zastosowanie w transporcie morskim kontenerów. Opłata THC obejmuje koszty związane z użyciem dźwigów i innego sprzętu do przemieszczania kontenerów między statkiem a terminalem. Obejmuje też transport kontenerów z miejsca rozładunku do strefy magazynowania, a następnie do miejsca załadunku na samochód ciężarowy lub pociąg. W przypadku gdy kontenery muszą być tymczasowo przechowywane w terminalu przed załadunkiem lub po rozładunku, naliczana jest opłata za magazynowanie, która jest częścią opłaty THC. Opłata THC obejmuje również koszty ochrony kontenerów przed kradzieżą, włamaniem i innymi zagrożeniami.
Dodatkowe usługi:
Oprócz podstawowych czynności związanych z obsługą kontenerów opłata THC może obejmować również koszty dodatkowych usług, takich jak:
- kontrola celna — w przypadku gdy kontenery podlegają kontroli celnej, opłata THC może obejmować koszty obsługi celnej,
- podłączenie chłodni — w przypadku kontenerów chłodniczych opłata THC może obejmować koszty podłączenia kontenera do zasilania i monitorowania temperatury,
- ważenie kontenerów — na żądanie opłata THC może obejmować ważenie kontenera.
Czy THC jest obowiązkowe i konieczne?
Opłaty THC (Terminal Handling Charges) nie są prawnie obowiązkowe w samej definicji. Oznacza to, że nie ma międzynarodowych ani krajowych regulacji nakazujących stosowanie THC. Jednakże, z praktycznego punktu widzenia, opłaty te są niemalże konieczne dla spedytorów i importerów chcących korzystać z usług terminali portowych. Dzieje się tak z kilku powodów:
- Brak alternatywy — terminale portowe mają monopol na obsługę kontenerów w portach, co oznacza, że armatorzy i spedytorzy nie mają realnej alternatywy dla korzystania z ich usług.
- Warunki umowy — umowy przewozu morskiego (np. Bill of Lading) często zawierają zapisy zobowiązujące spedytora lub odbiorcę do pokrycia opłat THC.
- Koszty operacyjne — nawet jeśli umowa nie nakazuje opłat THC, to i tak armatorzy i spedytorzy ponoszą koszty związane z obsługą kontenerów w terminalu. Te koszty są zazwyczaj wliczane do stawek frachtowych lub innych opłat transportowych.
Z jednej strony, nie ma prawnego nakazu ich ponoszenia. Z drugiej strony, w praktyce są one niemalże niezbędne do korzystania z usług terminali portowych. Należy również wspomnieć, że wysokość opłat THC może się różnić w zależności od portu, operatora terminala, rodzaju ładunku i innych czynników. Ważne jest, aby armatorzy i spedytorzy negocjowali stawki THC z operatorami terminali, aby uzyskać optymalne warunki cenowe.
Niższe THC to więcej statków? Opłaty portowe a konkurencyjność
THC stanowią główne źródło dochodów dla terminali portowych, pozwalając im na pokrycie kosztów związanych z obsługą kontenerów, takich jak infrastruktura, sprzęt, personel, a także koszty operacyjne, takie jak energia i paliwo. Dzięki wpływom z THC terminale portowe mogą reinwestować w modernizację infrastruktury, rozbudowę placów składowych, zakup nowego sprzętu i wdrażanie technologii usprawniających obsługę kontenerów. Z drugiej strony wysokość opłat THC może wpływać na konkurencyjność portów. Niższe stawki mogą zachęcać armatorów i spedytorów do kierowania większej ilości ładunków do danego portu. Należy jednak pamiętać, że THC stanowią dodatkowy koszt dla importerów i eksporterów, który musi być wzięty pod uwagę przy kalkulacji całkowitych kosztów transportu. Ważne jest również, aby armatorzy i spedytorzy negocjowali stawki THC z operatorami terminali, aby uzyskać optymalne warunki cenowe.
Wskazówki do optymalizacji kosztów THC
- Negocjacje — negocjuj stawki THC z operatorami terminali i negocjuj dodatkowe usługi w ramach opłaty.
- Wybór portu — porównaj stawki THC w różnych portach i wybierz ten, który oferuje najlepszą cenę i jakość usług.
- Konsolidacja ładunków — łącz mniejsze przesyłki do jednego kontenera, aby obniżyć koszty THC w przeliczeniu na jednostkę.
- Broker kurierski — skorzystaj z usług doświadczonego brokera, np. GlobKurier.pl, który negocjuje stawki i zapewnia kompleksową obsługę. Więcej informacji znajdziesz na Transport morski spedycja GlobKurier.pl.
- Planowanie — rezerwuj transport z wyprzedzeniem, aby uzyskać niższe stawki.
- Technologia — wykorzystaj platformy online do porównania stawek THC i znalezienia najlepszych ofert.
- Monitorowanie trendów — śledź trendy na rynku opłat THC, aby podejmować trafne decyzje.
Pamiętaj: Opłaty THC można obniżyć! Wykorzystaj te wskazówki i skorzystaj z pomocy brokera kurierskiego, aby zoptymalizować koszty transportu morskiego. Transport morski bez stresu? Postaw na GlobKurier.pl
Opłata portowa THC – najczęściej zadawane pytania (FAQ)
- Czy wysokość THC jest stała we wszystkich portach?
Wysokość THC zależy od portu, operatora terminalu, rodzaju ładunku i warunków umowy. W portach azjatyckich stawki są zwykle wyższe niż w Europie. W kalkulacji warto uwzględniać tę opłatę jako element całkowitego kosztu transportu. - Czy fracht morski obejmuje opłatę THC?
Nie zawsze. W niektórych ofertach fracht morski obejmuje już koszty terminalowe (all-in rate), ale często THC jest fakturowane osobno. - Jak opłata THC wiąże się z rozładunkiem kontenerów i złożeniem towaru?
THC obejmuje procesy związane z rozładunkiem kontenerów ze statku, ich przemieszczeniem po terminalu i ewentualnym złożeniem towaru w magazynie lub na placu składowym. Dokładny zakres może różnić się w zależności od portu. - Czym jest plac kontenerowy i czy korzystanie z niego jest wliczone w THC?
Plac kontenerowy to strefa terminalu, w której kontenery są składowane przed dalszym transportem. Standardowe opłaty THC obejmują krótki czas postoju, a dłuższe magazynowanie może wiązać się z dodatkowymi kosztami (storage fee). - Co to jest Currency Adjustment Factor (CAF) i czy ma wpływ na THC?
Currency Adjustment Factor to współczynnik korygujący stawkę frachtu morskiego w związku ze zmianami kursów walut. Sam CAF nie zmienia wysokości THC, ale może wpłynąć na całkowitą kwotę faktury, jeśli rozliczenie opłat portowych jest w walucie innej niż kraj odbiorcy.




