Rodzaje statków transportowych – statki handlowe, towarowe i pasażerskie

Jeśli zaczniemy wymieniać najpopularniejsze sposoby transportu towarów, w czołówce z całą pewnością pojawi się transport morski. Jest to jeden z najstarszych znanych sposobów na przemieszczanie ładunków. Jednak to, że historia transportu morskiego sięga czasów, gdy dopiero powstawał handel, nie znaczy, że rozwiązanie to jest przestarzałe. Wręcz przeciwnie, ciągłe nowinki techniczne i rozwój wielu dziedzin nauki powoduje, że jest to jedno z najpopularniejszych wyborów, jeśli chodzi o dystrybucje towarów w dzisiejszych czasach.

Dlaczego transport morski dominuje w przewozie ładunków na świecie?

Co przemawia za transportem morskim? Na pierwszy rzut oka wysuwa się duża ładowność. Szczególnie w dzisiejszych czasach, przy aktualnych rozwiązaniach jesteśmy w stanie przetransportować tą drogą towary naprawdę wielkich rozmiarów. Wielkość to jednak nie wszystko. Dzięki spedycji morskiej jesteśmy w stanie transportować towary w różnym stanie: materiały stałe, sypkie, ciekłe, a nawet gazowe. Kolejnym plusem jest dystans, jaki obecnie może być pokonywany drogą morską. Warto zauważyć także, że wśród tego rodzaju transportu możemy mówić o stosunkowo małej wypadkowości. Duży czynnik, jaki przemawia za tego typu rozwiązaniem, to o wiele niższa cena, porównując np. z drogą powietrzną lub kolejową. Minusem na pewno jest czas. Transport morski trwa znacznie dłużej od lotniczego czy kolejowego. Mimo wszystko, cechy te gwarantują, że spedycja morska była, jest i będzie jedną z najczęściej wybieranych sposobów na transport towarów na całym świecie.

Statki transportowe – jakie wyróżniamy rodzaje statków morskich?

Jakie wyróżniamy typy statków morskich? Większość z nas przyzwyczajona jest do widoku klasycznych statków, pełnych ludzi poruszających się po wodach. Czym więc różnią się statki transportowe od pasażerskich? Już sama nazwa wskazuje, że statki pasażerskie służą do przewozu osób. Współczesne maszyny sięgają niesamowitych rozmiarów, dla przykładu obecnie największy statek pasażerski The Wonder Of The Seas ma długość 362m. oraz 66m. szerokości, a na pokład może zabrać ponad 9000 osób! Natomiast statki transportowe (towarowe) są przeznaczone do przewozu ładunków, a na swoim pokładzie mogą przewozić maksymalną liczbę pasażerów w ilości 12 osób. Jeśli chodzi o największe jednostki jakie wypłynęły na morza i oceany to przede wszystkim TT Knock Nevis, który miał długość prawie 460m i szerokości prawie 70m, a jego wyporność wynosiła ponad 560 tysięcy ton. Jakie są zatem rodzaje statków transportowych?

Drobnicowiec – jak działa i kiedy się go wykorzystuje?

Jak sama nazwa wskazuje, przeznaczony jest do przewozu drobnicy, czyli materiałów i towarów liczonych w sztukach. Są to materiały suche, najczęściej mówimy tu o towarach o stosunkowo niewielkiej masie i rozmiarze. Mogą być one zabezpieczone w skrzyniach, beczkach, workach lub w innych opakowaniach albo bez nich. Z racji na przewożony ładunek statki te mogą osiągać sporą prędkość. Najczęściej wyposażone są we własne oprzyrządowanie, służące do załadunku i rozładunku przewożonych towarów. Dzięki temu nie muszą korzystać z urządzeń w portach. Dzięki swojej budowie, czyli przedziałach pionowych, pozwala na optymalne wykorzystanie pojemności ładunkowej i lepsze rozdzielenie poszczególnych rodzajów towarów.

Kontenerowiec – król globalnego transportu morskiego

Kontenerowce to statki wielozadaniowe, idealnie nadającego się do dalszego przewozu międzynarodowego, które wyposażone są w specjalne suwnice i prowadnice, dzięki którym możliwe jest przewożenie towarów w kontenerach pod pokładem, ale i na pokładzie, co niesamowicie zwiększa powierzchnie załadunkową. W kontenerach dozwolone jest przewożenie wielu różnych towarów (kontenerowce to statki, które najczęściej wykorzystuje się do przewozu towarów szybko psujących). Statki te, w zależności od wielkości wyposażone mogą być w osprzęt służący do załadunku i wyładunku. Mowa tu raczej o tych mniejszych. Te największe kontenerowce, z uwagi na swoje rozmiary muszą korzystać ze sprzętu znajdującego się w poszczególnych portach. Z tego też względu poruszają się tylko na trasach międzykontynentalnych, przybijając do tzw. hubów – dużych portów, gdzie towar jest wyładowywany i transportowany do portów docelowych przez mniejsze jednostki. Kontenerowce to jedna z najliczniejszych grup statków transportowych. W zależności od rodzaju ładunku oraz tras, na których są wykorzystywane, dzielimy je na kilka wyspecjalizowanych typów:

• chłodnicowce – typ statku przeznaczony do przewozu łatwo psujących się towarów w kontrolowanej temperaturze, takich jak żywność, leki czy kwiaty.
• kontenerowce do ładunków ponadgabarytowych – przystosowane do przewozu kontenerów open-top i flat-rack – np. z maszynami, konstrukcjami przemysłowymi czy pojazdami wojskowymi.
• ro-con – połączenie kontenerowca i jednostki Ro-Ro – idealnie nadają się do przewozu wszystkich ładunków tocznych, wagonów kolejowych i kontenerów jednocześnie. Rzadziej spotykane, ale używane np. na liniach promowych.
• kontenerowce z dźwigami – Wyposażone we własny sprzęt do załadunku/rozładunku – działają w portach bez infrastruktury.

Masowiec – kiedy liczy się tonaż, a nie opakowanie

Statki te przewożą wszelkie materiały suche luzem, czyli nie zabezpieczone żadnym typem opakowania. Przewożony towar najczęściej jest wsypywany do ładowni. Towarami przewożonymi przez masowce są np.: zboża, nawozy, węgiel, ruda. Mogą także służyć do transportowania takich materiałów jak: blachy, szyny, drewna. Wyróżniamy także statki masowco-kontenerowce, które oprócz wyżej wymienionych, mogą przewozić także kontenery.

Tankowce – co przewozi tankowiec?

Inaczej zwane też zbiornikowcami. Są to statki przeznaczone do przewozu towarów płynnych. Tankowce nie posiadają swego rodzaju ładowni. Do przewożenia wykorzystują zbiorniki ładunkowe, z których wyładunek, jak i załadunek odbywa się przy pomocy specjalnego systemu pomp i rurociągów. Należą do największych statków transportowych, jednak ich rozmiar jest bardzo zróżnicowany. Do największych należą te, które są przystosowane do przewożenia ropy naftowej, nie bez powodu nazywane są supertankowcami. Większość z nas kojarzy te jednostki właśnie z transportowaniem ropy naftowej. Nic bardziej mylnego. Wśród tankowców możemy także wyróżnić:

• chemikaliowce – służące do przewozu chemikaliów oraz innych ciekłych ładunków wymagających szczególnej ochrony, takich jak kwasy, alkohole czy toksyczne związki. Wyposażone są w odpowiednio zabezpieczone zbiorniki, które zapobiegają reakcjom chemicznym i minimalizują ryzyko skażenia.
• gazowce – specjalne jednostki przystosowane do przewozu skroplonego gazu, te zaś dzielą się w zależności od rodzaju gazu: gazowce LPG (przewożą skroplony gaz porafinacyjny), gazowce LNG (przewożą skroplony, naturalny gaz ziemny), gazowce PNG (przewożą sprężony dwutlenek siarki, siarkowodór, dwutlenek węgla).

Statki pasażerskie – rodzaje i ich zastosowanie

Co przewozi statek pasażerski? Statek pasażerski, choć głównie służy do przewozu ludzi, może także pełnić funkcje transportowe w ograniczonym zakresie. Przede wszystkim jest to statek służący do przewozu bagażu pasażerów, w tym walizek oraz specjalistycznych przedmiotów, takich jak sprzęt sportowy czy instrumenty muzyczne. W przypadku statków wycieczkowych na pokładzie przewożone są również zaopatrzenie niezbędne do obsługi rejsu, w tym żywność, napoje czy środki czystości. Choć statki handlowe specjalizują się w przewozie dużych ładunków, niektóre statki pasażerskie, zwłaszcza promy, mogą realizować transport samochodów, motocykli, a nawet ciężarówek. Dodatkowo, statki morskie kursujące na regularnych trasach bywają wykorzystywane do przewozu niewielkich ilości cargo, takich jak przesyłki kurierskie czy paczki. W odróżnieniu od jednostek przeznaczonych do przewozu suchych ładunków masowych, statki pasażerskie zazwyczaj koncentrują się na ładunkach związanych z podróżami, jednak w pewnym zakresie mogą obsługiwać także potrzeby logistyczne.

Inne rodzaje statków transportowych

Jak widać klasyfikacja rodzajów statków towarowych jest bardzo szeroka. Poza tymi najbardziej popularnymi, wymienionymi powyżej, istnieją także statki: samochodowce (jak sama nazwa wskazuje przeznaczone do przewozu pojazdów), statki kombinowane (zaprojektowane tak, by mogły przewozić więcej niż jeden typ ładunku, najczęściej naprzemiennie, a nie jednocześnie) i inne. Obok ceny, ilość i różnorodność rodzajów statków towarowych wpływa na atrakcyjność wyboru drogi morskiej jako sposobu na transport. Dzięki swoim właściwościom niemalże każdy rodzaj materiału, o dowolnych rozmiarach jesteśmy w stanie przewieźć drogą morską. Także coraz to nowsze rozwiązania techniczne wpływają na coraz szybszy i skuteczniejszy załadunek i wyładunek, co przekłada się na jakość wykonywanych usług spedycyjnych. Należy więc powtórzyć, że spedycja morska była, jest i będzie jedną z najczęściej wybieranych sposobów na transport towarów na całym świecie.

Rodzaje statków towarowych – podsumowanie

• Jakie są typy statków morskich? Drobnicowce, kontenerowce, masowce, tankowce, gazowce, chemikaliowce, chłodniowce, promy, żaglowce i statki wycieczkowe.
• Co przewozi tankowiec? Tankowce transportują towary płynne, takie jak ropa naftowa, paliwa, chemikalia czy skroplony gaz.
• Jakie są rodzaje statków handlowych? Do statków handlowych zaliczamy jednostki służące do przewozu ładunków i pasażerów w celach komercyjnych.
• Czy statki pasażerskie przewożą tylko ludzi? Nie – także bagaż, pojazdy i niewielkie ładunki.
• Jakie towary wymagają statków chłodniczych? Produkty spożywcze, leki i inne produkty wymagające chłodzenia.